Dzień św. Walentego - Walentynki

Dzień Świętego Walentego 14 lutego obchodzony jako Dzień Zakochanych łączy w sobie zarówno tradycję pogańską, jak i chrześcijańską.

Luty od wieków był miesiącem poświęconym zakochanym parom i płodności. Już w starożytnych Atenach od połowy stycznia do połowy lutego były obchodzone uroczystości ku czci małżeństwa Zeusa i Hery.

W starożytnym Rzymie 15 lutego zaczynały się Liperkalia, święto płodności. Legenda głosi, że w przeddzień obchodów chłopcy wypisywali imiona swoich sympatii i wrzucali do urny. Potem losowali i dobierali się w pary. Prawdopodobnie w nawiązaniu do tego zwyczaju papież Gelazy I w 496 r. poświęcił dzień 14 lutego Świętemu Walentemu i ogłosił ten dzień świętem zakochanych.

Kim był święty Walenty? Było ich kilku. Najbardziej znany i związany z tradycją Walentynek był księdzem i żył w III w n.e. w starożytnym Rzymie za czasów cesarza Klaudiusza II. Okrutny cesarz w pewnym momencie swojego panowania zakazał ślubów, ponieważ chciał skłonić mężczyzn do tego, żeby wstępowali do armii, a nie dbali o swoje rodziny. Ksiądz zasłynął z tego, że mimo zakazu udzielał potajemnie ślubów młodym parom. Niestety szybko został nakryty przez żołnierzy cesarza i stracony w 270 r. w Rzymie. W więzieniu zaprzyjaźnił się z córką strażnika. Przed śmiercią przekazał jej list, który podpisał "Od twojego Walentego". W ten sposób do dziś zakochani podpisują swoje walentynkowe wyznania.

Święto Zakochanych zaczęto powszechnie obchodzić w Europie, a szczególnie w Anglii, w średniowieczu. W połowie lutego na Wyspach Brytyjskich ptaki zaczynają łączyć się w pary, co sprzyja romantycznym wyznaniom. Właśnie stamtąd pochodzi pierwsza zachowana kartka walentynkowa, która jest przechowywana w Muzeum Brytyjskim. W 1415 roku Karol, książę Orleanu wysłał ją do swojej żony, kiedy był uwięziony w londyńskim Tower. Pierwsze drukowane walentynki pojawiły się pod koniec XVII wieku. Zawierały one wiersze i rymowane życzenia, ozdobione amorkami, ptaszkami i serduszkami. Na skalę masową kartki walentynkowe zaczęła produkować Amerykanka Esther Howland na początku XIX wieku. Pod koniec XX wieku modne stały się miłosne anonse w prasie, jak również pocztówki elektroniczne, wysyłane masowo w Internecie. Ostatnio przebojem stały się walentynkowe sms-y z życzeniami i obrazkami.

W Polsce tradycja obchodzenia Walentynek jako Święta Zakochanych pojawiła się na początku lat dziewięć dziesiątych XX w. Od tego czasu z roku na rok staje się coraz bardziej popularna. Obchodzą to święto i młodzi, i starzy, zakochani i samotni. To wyjątkowy dzień, w którym możemy okazać innym swoje uczucia i sympatię. Kto uzbiera więcej walentynek, ten ma więcej szacunku, przychylnych ludzi i miłości wokół siebie.

Wcześniej Św. Walentego czczono w Polsce jako patrona osób chorych na epilepsję, dżumę, podagrę, chorych na nerwy i mających problemy z psychiką. Epilepsja była nawet nazywana potocznie chorobą św. Walentego.

Jak obchodzić Walentynki? Tego dnia zakochani z wzajemnością bądź bez wzajemności wysyłają sobie serduszka, karteczki z życzeniami i obdarowują się drobnymi prezentami. Tradycja mówi, że kartki i życzenia powinny być anonimowe - podpisane "Twój Walenty" albo "Twoja Walentynka". Zakochani spędzają razem wieczór, jedzą odświętną kolację. Samotni natomiast wróżą sobie, kiedy spotkają wreszcie miłość.

Tradycje walentynkowe:

W Anglii w dawnych czasach w Walentynki dzieci przebierały się za dorosłych, chodziły od domu do domu w małych grupach i śpiewały piosenki o miłości, z powtarzającym się motywem "Dzień dobry, Walenty".

W Walii popularne były drewniane miłosne łyżeczki, którymi zakochani obdarowywali się 14-go lutego. Łyżeczki były najczęściej dekorowane serduszkami, kluczami i kłódkami. Miało to oznaczać "Otwórz moje serce!".

W niektórych krajach Europy dziewczyny dostają od chłopców podarunki w postaci ubrań lub dodatków do garderoby. Jeśli dziewczyna zatrzyma prezent, znaczy to, że poważnie myśli o chłopaku, który ją obdarował.

Włosi obdarowują się w ten dzień czerwonymi ubraniami, szczególnie bielizną.

W niektórych miastach Polski (Warszawa, Kraków) w Walentynki wyjeżdża na miasto specjalny walentynkowe tramwaje. Są to zabytkowe wagony tramwajowe, które turystyczną trasą obwożą zakochanych po mieście.

Polscy handlowcy 14 lutego dają zniżki parom, które przychodzą na zakupy, szczególnie w sklepach z bielizną i słodyczami.